Táo hoa hồng

Trái lý thuộc họ mận, cây lá y như mận nhưng hoa to rực rỡ hơn, trái tròn, cơm mềm xốp, ngọt ngào, mùi thơm rất đặc biệt. Đến mùa lý chín khoảng tháng 12 đến tháng 3 âm lịch, chỉ cần chùm lý bắt đầu ửng vàng là từ xa đã ngửi thấy mùi thơm nực nồng quyến rũ.
Cắn một miếng lý, nước tươm ra mát thanh cả miệng. Trái lý khi chín tới thì ửng phơn phớt hồng pha vàng cam tuyệt đẹp. Ban đêm nằm ngủ nghe tiếng chíp chíp, rào rào chắc chắn sáng ra cây lý tan hoang, chỉ sót lại vài cùi, hạt lý lăn lông lốc dưới đất vì bị dơi ăn.


Trái lý hay còn được gọi là táo hoa hồng


Tuệ Tĩnh viết “trái lý và lá lý non là thuốc quý trị đường ruột cực kỳ linh hiệu”. Ăn uống không tiêu, bụng đau lâm râm chỉ cần dùng vài lá lý non hay trái lý chín là phút chốc êm dịu ngay. Dân Ấn Độ, Malaysia, Indonesia sấy lý khô hòa chung các loại lá dùng làm thuốc bổ, an ruột, dễ tiêu.

Vườn nhà nội tôi nay không còn cây lý nào nữa. Cứ tới mùa lý là tôi săn lùng khắp các chợ nhưng may mắn lắm chỉ tìm ra một hai nơi bán lý, mua 2-3 ký ăn một lần mới đã thèm. Phải chăng do trồng lý lâu ra trái (hơn mười năm mới đậu trái) mà khi trái chín thì khó giữ gìn, khó chuyên chở, bảo quản…?

Ở nhiều nước như Mỹ, Ấn Độ, Malaysia, Thái Lan… xuất khẩu, nhập khẩu lý rầm rộ. Họ gọi lý bằng cái tên khá mỹ miều: rose apple (táo hoa hồng). Lý được tả: “Mùi vị thơm ngon y như táo đỏ nhưng nước nhiều hơn, ngọt hơn mà không hề chua…”. Thậm chí có công ty chuyên bán nước ép lý.

Một loại trái cây được yêu chuộng, có thể trở thành đặc sản của VN như trái lý mà sao lại vắng bóng dần trong các vườn cây? Với khoa học kỹ thuật hiện đại chắc chắn chuyện cho cây lý ra trái sớm, bảo quản được trái lý dài ngày để xuất khẩu, đến tay người tiêu dùng là chuyện trong tầm tay. Mong rằng một ngày nào đó sẽ được thấy lý VN bán đắt hơn tôm tươi ở các siêu thị trên thế giới và cả ở VN.


Theo Tuổi trẻ