Điều trị hẹp bao qui đầu ở trẻ

Bao qui đầu là một bao da mỏng được bọc phía ngoài của qui đầu dương vật, gồm hai lớp da. Lớp ngoài liền với da của thân dương vật, sau khi trùm kín qui đầu rồi gập lại, từ đây lớp trong được hình thành, dính sát vào rãnh qui đầu. Ở phía mặt dưới của qui đầu, lớp da này gấp lại thành một nếp gờ gọi là dây hãm hay còn gọi dây thắng để giúp dương vật thẳng khi cương. Bên trong hai lớp da này được cấu tạo bởi mô liên kết gồm rất nhiều sợi chun giãn, đàn hồi. Do đó bao qui đầu có thể lộn ra, lộn vào một cách dễ dàng. Đến tuổi dậy thì, dương vật phát triển nhanh, to, dài ra và bao qui đầu lộn ra ngoài.

Hẹp bao qui đầu là gì?

Hẹp bao qui đầu, có tên khoa học là Phimosis, là tình trạng bao da qui đầu bó chặt lại toàn bộ qui đầu làm cho qui đầu không lộn ra được.

Bình thường, bé trai 3-4 tuổi, dương vật to dần, lớp bề mặt da gọi là thượng bì bong ra, đồng thời có sự tích tụ lại một số chất bợn khi đi tiểu nằm bên dưới da qui đầu và qui đầu, giúp bao qui đầu tách dần khỏi qui đầu. Nhờ những lần dương vật cương lên khi mắc tiểu, hay lúc ngủ làm bao qui đầu dần dần tự tuột ra để lộ qui đầu ra ngoài.

Ở trẻ nhỏ phần lớn bị hẹp bao qui đầu sinh lý, tức là bao qui đầu không kéo tuột xuống được do có tình trạng dính tự nhiên giữa bao qui đầu và qui đầu. Biểu hiện là bao qui đầu không lộn ra ngoài được, kể cả dùng tay không kéo phần da ra được. Nếu dùng tay kéo ra được thì gọi là thừa da qui đầu.

Hẹp bao qui đầu làm cho nước tiểu đọng lại, dương vật phồng lên. Khi đi tiểu, nước tiểu thường không chảy ra hết mà phải đợi đến một lát sau. Bao qui đầu dễ bị viêm nhiễm, chất tiết đọng lại thành mảng trắng. Lúc trưởng thành, hẹp bao qui đầu thường gây đau khi dương vật cương cứng, một số trường hợp không cương cứng được.

Cách điều trị

Hẹp bao qui đầu ở trẻ nếu không được điều trị kịp thời sẽ tích tụ các chất bẩn trong nước tiểu và dịch nhầy của đường tiết niệu đọng ở nếp da qui đầu. Đây là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây viêm đường tiết niệu, ảnh hưởng tới thận, và gây khó khăn trong quan hệ tình dục sau này, hoặc cũng có thể dẫn đến ung thư dương vật.

Giải pháp tốt cho điều trị hẹp bao qui đầu hiện nay rất đơn giản và hiệu quả, đối với trẻ dưới 5 tuổi, thường dùng thuốc thoa tại chỗ, có corticosteroid với hàm lượng 0,1% dexamethasone, thoa lên bao quy đầu, 3 lần mỗi ngày trong thời gian 6 tuần, dưới tác dụng của corticosteroid thì bao qui đầu giãn ra và tuột xuống được; đối với trẻ trên 6 tuổi mà bao qui đầu chưa tuột ra và đã bôi thuốc mà không kết quả, kể cả người lớn, kèm theo mỗi lần đi tiểu có hiện tượng bao quy đầu căng phồng như bong bóng hay thường bị viêm bao qui đầu, thì nên phẫu thuật cắt bao qui đầu.

Ngày nay, nhờ những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, laser kỹ thuật cao ra đời, nên cắt bao qui đầu trở nên đơn giản, phẫu thuât không gây chảy máu, ít đau, chỉ cần gây tê tại chỗ, sau mổ không cần cắt chỉ, thời gian phẫu thuật khoảng 15-20 phút, không phải nhập viện. Sau mổ người bệnh nghỉ ngơi tại chỗ vài chục phút rồi ra về, tự chăm sóc hậu phẫu, lành sau khoảng một tuần, chi phí cho cuộc mổ laser kỹ thuật cao khoảng 500.000 đồng.

BS.CKI.Trần Quốc Long
(Phó khoa khám, BV Điều dưỡng và
Phục hồi chức năng Bưu Điện 2)