Bé trai 6 tháng tuổi co giật, hôn mê vì thuốc cam chứa chì

Sau một tháng dùng thuốc cam pha với nước cơm, với mong muốn con chịu ăn, tăng cân, bé T.N.V (6 tháng tuổi) xuất hiện tình trạng mệt mỏi, bó bú. Khi được đưa lên BV Nhi Trung ương khám, đang chờ khám bệnh bé bất ngờ lên cơn co giật, li bì, tím tái…

be-trai-6-thang-tuoi-co-giat-hon-me-vi-thuoc-cam-chua-chi

Bé trai bị ngộ độc chì vẫn hôn mê sau 3 ngày điều trị

Chị Lan, mẹ bé V cho biết, vì con biếng ăn, tăng cân chậm so với trẻ cùng lứa tuổi, sốt ruột chị nghe lời mách mua thuốc cam về pha với nước cơm cho con uống. Uống liền trong một tháng, cân nặng chưa thấy tăng, chị Lan thấy con ngày càng mệt mỏi, bú bú. Cá biệt hôm 24/11, bé bỗng lên cơn co giật nửa người trái, gia đình mới vội đưa con đi khám tại BV Nhi Trung ương.

Tại đây, đang trong quá trình khám bệnh, bé V bất ngờ lên cơn co giật toàn thân rồi rơi vào trạng thái li bì, tím tái. Bệnh nhi được chuyển đến khoa Hồi sức cấp cứu để theo dõi. “Với biểu hiện của bệnh nhi, qua khai thác bệnh nhi lại có sử dụng thuốc cam, chúng tôi nghĩ ngay đến khả năng trẻ bị ngộ độc chì nên đã làm xét nghiệm định lượng chì trong máu. Đúng như dự kiến, bệnh nhi bị ngộ độc chì rất nặng. Dù đã được điều trị tích  cực bằng thở máy, chống phù não kết hợp sử dụng thuốc thải chì, đến nay, sau gần 3 ngày điều trị bệnh nhi vẫn chưa thoát cơn hôn mê”, BS điều trị cho biết.

Ths.BS Đào Hữu Nam, khoa Hồi sức cấp cứu, trong 2 tháng trở lại đây liên tục có trẻ phải nhập viện điều trị vì ngộ độc chì vì dùng thuốc cam. Đáng nói, cả 3 trường hợp bệnh nhi nhập viện gần đây nhất đều chỉ được phát hiện nhiễm độc khi các bé đã rơi vào tình trạng nguy kịch, biểu hiện co giật, hôn mê.

Thuốc cam: Chưa kịp bổ đã để lại di chứng

PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Trưởng khoa Nhi BV Bạch Mai cho biết, ngộ độc chì do thuốc cam rất phổ biến bởi người dân vẫn có thói quen dùng thuốc cam không rõ nguồn gốc để bồi bổ cho trẻ tăng cân, chữa bệnh đi ngoài. Đã từng có bệnh nhi tử vong vì ngộ độc chì nặng do dùng thuốc cam trong thời gian quá dài. Với nhiều trẻ dù cứu được nhưng di chứng thần kinh thì không thể khắc phục bởi chì để lại những di chứng về thần kinh (chậm phát triển trí tuệ) thì không thể phục hồi làm cháu mất khả năng học tập và lao động.

“Cá biệt, chúng tôi từng tiếp nhận bệnh nhi sơ sinh 15 ngày tuổi ngộ độc chì do trẻ đi ngoài xì xoẹt, mẹ mua thuốc cam về cho con uống. Là trẻ sơ sinh nhỏ tuổi nhất ngộ độc chì, các bác sĩ như “thuộc lòng” bệnh án của bệnh nhi bởi quá đặt biệt. Thời điểm nhập viện bệnh nhi bị tím toàn thân, thở nhanh, đa động chân phải (có cơn co giật) và chúng tôi đã rất lo lắng trước nguy cơ bộ não non nớt của bé bị ảnh hưởng bởi chì. Bởi một lượng chì nhỏ trong máu cũng có thể gây tổn thương não ở trẻ và ở trẻ càng nhỏ, ảnh hưởng càng nặng nề. Với những trẻ đã có những biểu hiện nặng về thần kinh, các cháu có thể gánh chịu những di chứng như chậm phát triển trí tuệ, co giật, mù, liệt vĩnh viễn”, TS Dũng nói.

Tại BV Bạch Mai, thống kê của Trung tâm chống độc từ tháng 01/ 2013 đến nay có 797 bệnh nhân đến khám, trong đó có 179 trẻ em ngộ độc chì.

Phần lớn các bệnh nhân ngộ độc chì đều liên quan tới việc sử dụng các loại thuốc nam, thuốc cam nhằm tẩm bổ, chữa lở loét, chữa tiêu chảy, chữa các bệnh nan y. Đặc biệt với nhóm bệnh nhân trẻ em, gần như 100% trẻ đến khám đều trong tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài, nhiều bệnh lý kèm theo do ảnh hưởng của ngộ độc chì. Đáng nói, tập quán sử dụng các loại thuốc cam để kích thích trẻ ăn uống, tẩm bổ rất phổ biến tại các miền quê. Nhiều gia đình có cháu nhỏ cứ thấy con lười ăn, lở loét, tiêu chảy… đều cho dùng thuốc cam để bé hay ăn, chóng lớn, tránh sài đẹn…

TS Phạm Duệ, nguyên Giám đốc Trung tâm chống độc, chì là một chất cực độc đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em, nhất là trong trường hợp ngộ độc chì cấp tính bởi chì khó thải loại, vào cơ thể chì theo máu đến các cơ quan: gan, thận, não, tủy xương, dây thần kinh …  khiến trẻ đau bụng, thiếu máu, suy nhược cơ bắp, suy thận, liệt chi, liệt mắt, mất tiếng nói, sau đó co giật từng cơn, có thể nhầm với bệnh động kinh. Nếu không được điều trị, trẻ dễ hôn mê và tử vong.

Trẻ bị nhiễm độc chì thường có những biểu hiện rất đa dạng từ cấp tính-dễ nhận biết đến mạn tính- lâu dài, không điển hình. Về thần kinh trẻ có biểu hiện tăng kích thích, co giật, ngủ lịm từng lúc, hôn mê, liệt; Ngộ độc chì mãn, trẻ có biểu như chậm phát triển nhận thức, tinh thần, giảm khả năng nghe, thái độ hành vi kỳ dị, ít chơi, mệt mỏi, khó chịu, vô cảm, mất phối hợp, mất các kỹ năng học được, học kém.

Ngoài ra ngộ độc chì cũng gây biểu hiện nôn, đau bụng, chán ăn, da xanh xao, cơ thể gầy yếu do thiếu máu. Vì thế, để phòng ngộ độc chì ở trẻ nhỏ, gia đình không nên tự ý mua và sử dụng các thuốc nam để uống, bôi.

Hồng Hải