Hen suyễn, Khó thở khi tập thể dục
Hen suyễn – Khó thở khi tập thể dục! Gặp bác sỹ khi: Ho, thở khò khè, khó thở, tức ngực hoặc đau ngực, mệt mỏi khi tập thể dục – vận động. Nhưng tập thể dục gây ra bệnh hen suyễn không có nghĩa là không nên tập thể dục. Thích hợp điều trị và phòng ngừa có thể giữ cho hoạt động.
Định nghĩa
Nếu bị ho, thở khò khè hoặc cảm thấy hết hơi trong và sau khi tập thể dục, nó có thể nhiều hơn các triệu chứng khi gắng sức gây ra. Có thể tập thể dục gây ra hen suyễn. Như với bệnh hen suyễn gây ra bởi những thứ khác, tập thể dục gây ra các triệu chứng hen suyễn khi đường hô hấp thắt chặt và sản xuất chất nhờn thêm.
Nếu tập thể dục gây ra bệnh hen suyễn, còn được gọi là tập thể dục gây ra co thắt phế quản, gắng sức vật lý có thể là điều duy nhất gây nên các triệu chứng, hoặc tập thể dục có thể chỉ là một trong một vài điều mà gây bệnh hen suyễn. Nhưng có tập thể dục gây ra bệnh hen suyễn không có nghĩa là không nên tập thể dục. Thích hợp điều trị và phòng ngừa có thể giữ cho hoạt động.
Các triệu chứng
Tập thể dục gây ra các triệu chứng hen suyễn có thể bao gồm:
Ho.
Thở khò khè.
Khó thở.
Tức ngực hoặc đau.
Mệt mỏi trong khi tập luyện.
Hoạt động thể thao nghèo nàn.
Tập thể dục gây ra các triệu chứng hen suyễn có thể bắt đầu vài phút sau khi bắt đầu tập thể dục. Một số người có các triệu chứng 10 đến 15 phút sau khi hoàn thành tập luyện. Có thể có các triệu chứng trong và sau khi tập thể dục.
Cảm thấy một chút hơi thở ngắn hoặc mệt mỏi khi làm việc là bình thường, đặc biệt là nếu đang không ở trong hình dạng tuyệt vời. Nhưng với hen do gắng sức, các triệu chứng này có thể nặng hơn.
Đối với nhiều người, tập thể dục chỉ là một trong một vài gây nên bệnh suyễn. Những người khác có thể bao gồm phấn hoa, lông vật nuôi và chất gây dị ứng trong không khí khác.
Đến gặp bác sĩ khi
Đi khám bác sĩ nếu bị ho, thở khò khè hay bị đau ngực hoặc đau thắt trong hoặc sau khi tập thể dục. Nhiều người không nhận ra họ có tập thể dục gây ra hen suyễn bởi vì họ nghĩ rằng đây là những phản hồi của cơ thể bình thường để làm việc. Đừng cho rằng các triệu chứng là do ngắn hạn về độ bền.
Tìm kiếm sự điều trị y tế ngay lập tức nếu có các triệu chứng xấu đi. Cơn suyễn nặng có thể đe dọa tính mạng. Dấu hiệu của một cuộc tấn công bệnh suyễn cần điều trị khẩn cấp bao gồm:
Khó thở hoặc thở khò khè, nhanh chóng trở nên tệ hơn.
Không cải thiện, ngay cả sau khi dùng một thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn (chẳng hạn như một ống hít albuterol).
Khó thở vẫn tiếp tục ngay cả sau khi đã ngừng tập luyện.
Nguyên nhân
Không rõ chính xác những gì gây ra tập thể dục gây ra bệnh hen suyễn, và tại sao một số người nhận được nó và những người khác thì không. Trong cá nhân nhạy cảm, các triệu chứng có thể được kích hoạt bằng cách làm khô hoặc làm lạnh của đường hô hấp trong hơi thở mạnh.
Các yếu tố có thể kích hoạt hoặc xấu đi tập thể dục gây ra bệnh hen suyễn bao gồm:
Không khí lạnh.
Không khí khô.
Ô nhiễm không khí như hút thuốc hoặc khói.
Phấn hoa cao tính.
Có một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như cảm lạnh.
Hóa chất như chlorine, sơn, phân bón hay thuốc diệt cỏ.
Không tập thể dục đặc biệt mà phải tránh khi tập thể dục gây ra bệnh hen suyễn, các hoạt động đó làm cho khó thở có nhiều khả năng gây ra triệu chứng. Ví dụ, bài tập aerobic, chẳng hạn như chạy hoặc chơi bóng rổ, khúc côn cầu hay bóng đá, có nhiều khả năng gây ra các triệu chứng hơn là cử tạ, chơi golf hay đi bộ nhịp độ vừa phải. Tương tự như vậy, tập thể dục trong thời tiết lạnh cũng có thể làm tăng các triệu chứng hen suyễn bởi vì đang thở trong rất nhiều không khí lạnh và khô.
Nhưng đừng để điều đó ngăn cản. Với điều trị thích hợp, có thể làm các hoạt động aerobic cường độ cao và tập luyện thời tiết lạnh mà không có triệu chứng hen suyễn.
Yếu tố nguy cơ
Tập thể dục gây ra bệnh hen suyễn có thể xảy ra ở những người của bất kỳ độ tuổi và các hoạt động, nhưng một số người có nhiều khả năng được chẩn đoán với điều kiện hơn những người khác. Những yếu tố làm tăng nguy cơ bao gồm:
Đã có bệnh suyễn gây ra bởi những thứ khác.
Có sốt hay hoặc dị ứng khác.
Có lịch sử gia đình, chẳng hạn như cha mẹ hoặc anh chị em với bệnh hen suyễn.
Sống trong một khu vực đô thị lớn, đặc biệt là nội thành, có thể tăng tiếp xúc với không khí ô nhiễm.
Hút thuốc hoặc tiếp xúc với khói thuốc.
Tiếp xúc với nghề nghiệp gây ra, chẳng hạn như hoá chất sử dụng trong nông nghiệp và làm tóc, trong sơn, thép, nhựa và sản xuất điện tử.
Đang rất thừa cân (béo phì).
Tham gia các môn thể thao mùa đông như trượt băng hình, khúc côn cầu trên băng, trượt tuyết.
Là một đứa trẻ, trẻ em nói chung là tích cực hơn so với người lớn,
Các biến chứng
Hen suyễn bao gồm cả tập thể dục gây ra hen suyễn, có thể gây ra một số biến chứng. Điều trị đúng cách có thể giúp tránh chúng. Biến chứng hen suyễn có thể bao gồm:
Hoạt động thể thao nghèo nàn.
Thường thu hẹp đường hô hấp (ống phế quản), gây khó thở.
Khẩn cấp và nhập viện do tấn công bệnh suyễn trầm trọng.
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Bác sĩ có lẽ sẽ bắt đầu bằng cách thực hiện khám bao gồm tai, mũi, họng và ngực và có thể yêu cầu một số câu hỏi.
Có thể cần một hoặc nhiều xét nghiệm để xem những gì đang xảy ra, và để đảm bảo rằng các triệu chứng không được gây ra bởi một cái gì đó khác với bệnh hen suyễn tập thể dục gây ra. Nếu có bệnh suyễn, bác sĩ có thể muốn làm các xét nghiệm để xác định phổi đang làm việc như thế nào và nếu có điều gì khác hơn là tập thể dục cũng gây ra các triệu chứng.
Tuy nhiên, thử nghiệm rộng rãi không phải luôn luôn cần thiết để chẩn đoán hen suyễn tập thể dục gây ra. Bác sĩ có thể cho một ống thuốc để thử trước khi tập thể dục. Nếu nó hoạt động, có thể có bệnh suyễn. Đối với nhiều người bị bệnh hen suyễn tập thể dục gây ra, dùng một hoặc hai nhát albuterol hoặc thuốc hít khác trước khi tập thể dục là đủ để làm giảm triệu chứng.
Loại trừ các điều kiện khác
Nếu nó không rõ ràng gây ra các triệu chứng của bệnh hen suyễn, bác sĩ có thể làm các xét nghiệm để xem liệu các triệu chứng có thể là do cái gì khác. Các vấn đề sức khỏe mà có thể bắt chước tập thể dục gây ra bệnh hen suyễn bao gồm:
Bệnh tim hoặc suy tim.
Phổi.
Phản ứng phụ của thuốc nhất định.
Tắc nghẽn đường hô hấp.
Dây thanh âm rối loạn chức năng.
Hay sốt hoặc dị ứng khác.
Xét nghiệm chức năng phổi
Để xem phổi đang làm việc như thế nào, và để xem liệu có dấu hiệu của bệnh hen suyễn, có thể cần xét nghiệm chức năng phổi có thể bao gồm:
Đo phế dung. Kiểm tra này, các biện pháp thở như thế nào, là thử nghiệm ưa thích để chẩn đoán hen suyễn. Trong 10 – 15 phút để kiểm tra, hít thở sâu và thở ra một cách mạnh mẽ vào một ống nối với máy tính được gọi là một phế dung kế. Nếu một số phép đo chính là dưới mức bình thường một người theo tuổi tác và giới tính, đường thông khí có thể bị viêm (cản trở). Đây là một dấu hiệu chính của bệnh hen suyễn. Bác sĩ có thể yêu cầu hít một loại thuốc giãn phế quản được sử dụng trong điều trị bệnh hen suyễn để mở đường hô hấp. Sau đó, làm lại bài kiểm tra đo phế dung. Nếu hơi thở cải thiện đáng kể, nó có khả năng có bệnh suyễn.
Tập thể dục thách thức. Thử nghiệm này được sử dụng để xem như ảnh hưởng đến nỗ lực chức năng phổi thế nào. Với thử nghiệm này, bác sĩ có thể làm một thử nghiệm chức năng phổi trước và sau khi tập thể dục. Tập thể dục thường được thực hiện sáu đến tám phút trên một máy chạy bộ hay tập luyện các máy văn phòng. Đối với các vận động viên, thực hiện các bài kiểm tra thử thách đôi khi được thực hiện trong môi trường thể thao.
Đo lưu lượng đỉnh cao. Để xác định xem có bệnh suyễn, và phổi làm việc như thế nào, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện đo lưu lượng đỉnh cao.
Nitric oxide thử nghiệm. Thử nghiệm này được sử dụng để xem có bao nhiêu khí oxit nitric trong hơi th . Cao của oxit nitric là một dấu hiệu của bệnh hen suyễn.
Methacholine thử nghiệm. Trong thử nghiệm methacholine thử thách, hít một lượng nhỏ sương methacholine để xem nếu nó gây ra các triệu chứng hen suyễn. Chức năng phổi được kiểm tra trước và sau khi methacholine, xem nó ảnh hưởng đến khả năng thở bao nhiêu. Thách thức kiểm tra cũng có thể được thực hiện bằng cách sử dụng khí lạnh hoặc histamine. Các xét nghiệm này chỉ được thực hiện tại các phòng khám chuyên khoa.
Xét nghiệm dị ứng da. Trong một thử nghiệm trên da, da chích dị ứng với chất chiết xuất tinh khiết và quan sát những dấu hiệu của một phản ứng dị ứng. Các xét nghiệm này có thể hữu ích để xem liệu có một phản ứng đối với những thứ khác hơn là tập thể dục, chẳng hạn như lông động vật, nấm mốc, mạt bụi hoặc cao su.
Phương pháp điều trị và thuốc
Đối với nhiều người, một vài nhát từ một ống thuốc phải cứu trợ nhanh trước khi tập thể dục là đủ để kiểm soát các triệu chứng hen suyễn. Các thuốc giãn phế quản – albuterol, nhanh chóng mở đường hô hấp và có thể giúp kiểm soát các triệu chứng trong nhiều giờ.
Tuy nhiên, một số người cũng cần phải uống thuốc bổ sung để kiểm soát các triệu chứng hen suyễn. Có thể cần kiểm soát thuốc hàng ngày lâu dài nếu có các triệu chứng hen suyễn thường xuyên khi không tập thể dục, hoặc nếu sử dụng một loại thuốc trước khi tập thể dục không giữ các triệu chứng dưới sự kiểm soát.
Kiểm soát thuốc dài hạn
Trong hầu hết trường hợp, các thuốc này cần phải được thực hiện mỗi ngày. Các loại thuốc kiểm soát dài hạn bao gồm:
Hít corticosteroid. Những thuốc này bao gồm fluticasone (Flovent Diskus, Flovent HFA), budesonide (Pulmicort Flexhaler), mometasone (Asmanex), triamcinolone (Azmacort), flunisolide (Aerobid), beclomethasone (Qvar) và những loại khác. Nó là những loại phổ biến nhất theo quy định của thuốc suyễn lâu dài. Có thể cần phải sử dụng các loại thuốc này trong vài ngày đến vài tuần trước khi họ đạt được lợi ích tối đa của họ. Không giống như corticosteroid uống, các thuốc corticosteroid có nguy cơ tương đối thấp của các tác dụng phụ và nói chung là an toàn cho sử dụng lâu dài.
Leukotriene sửa đổi. Các thuốc uống bao gồm montelukast (Singulair), zafirlukast (Accolate) và zileuton. Chúng giúp ngăn ngừa các triệu chứng hen suyễn đến 24 giờ. Trong trường hợp hiếm hoi, các thuốc này có liên quan đến phản ứng tâm lý, chẳng hạn như kích động, gây hấn, ảo giác, trầm cảm và suy nghĩ tự tử. Tìm kiếm sự tư vấn y tế ngay lập tức cho bất kỳ phản ứng bất thường.
Theophylline. Đây là một viên thuốc hàng ngày để giúp giữ cho đường thở mở (thuốc giãn phế quản). Theophylline thư giãn các cơ xung quanh đường dẫn khí làm cho việc thở dễ dàng hơn. Nó không được sử dụng thường ngày bây giờ như trong những năm qua.
Beta agonist (LABAs). Những loại thuốc hít bao gồm salmeterol (Serevent Diskus) và formoterol (Foradil Aerolizer). Dùng 30 phút trước khi tập thể dục, tác dụng kéo dài thuốc chủ vận beta có thể ngăn ngừa các triệu chứng của bệnh hen suyễn do gắng sức, cho đến 12 giờ. Tuy nhiên, Nó đã liên kết với các cơn suyễn nặng. LABAs luôn cần được thực hiện chỉ khi kết hợp với một corticosteroid hít.
Kết hợp hít chẳng hạn như fluticasone và salmeterol (Advair Diskus) và budesonide và formoterol (Symbicort). Những thuốc này có chứa một LABA cùng với một corticosteroid. Giống như những thuốc LABA, các thuốc này có thể làm tăng nguy cơ của một cuộc tấn công bệnh suyễn trầm trọng và cần phải được sử dụng cẩn thận.
Thuốc giảm nhanh
Còn được gọi là thuốc cứu hộ, thuốc cứu trợ nhanh được sử dụng khi cần thiết để nhanh chóng giảm triệu chứng ngắn hạn trong một cuộc tấn công bệnh suyễn – hoặc trước khi tập thể dục nếu bác sĩ đề nghị. Các loại thuốc giảm nhanh bao gồm:
Dẫn xuất ngắn beta agonist. Những thuốc này bao gồm các thuốc giãn phế quản hít albuterol (ProAir HFA, Ventolin HFA…), levalbuterol (Xopenex HFA) và pirbuterol (Maxair Autohaler). Đối với hầu hết mọi người, một đến hai nhát của albuterol hay một hành động ngắn hít chủ vận beta 10 đến 15 phút trước khi tập thể dục là đủ để ngăn ngừa các triệu chứng đến bốn giờ. Những loại thuốc giãn phế quản hít vào có thể nhanh chóng dễ dàng giảm triệu chứng trong một vụ tấn công bệnh suyễn.
Ipratropium (Atrovent). Bác sĩ có thể kê toa thuốc này hít để cứu trợ ngay lập tức các triệu chứng. Giống như các thuốc giãn phế quản khác, ipratropium thư giãn đường hô hấp, làm cho nó dễ dàng hơn để thở. Ipratropium là chủ yếu dùng cho viêm phế quản mãn tính và bệnh khí thũng, nhưng nó đôi khi được dùng để điều trị cơn suyễn.
Uống và các corticosteroid tiêm tĩnh mạch. Những thuốc này làm giảm viêm đường hô hấp gây ra bởi bệnh hen suyễn nặng. Ví dụ như prednisone và methylprednisolone. Nó có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng khi được sử dụng lâu dài, do đó chúng chỉ được sử dụng để điều trị triệu chứng hen suyễn nghiêm trọng trên cơ sở ngắn hạn.
Điều trị dị ứng gây ra bệnh hen suyễn
Nếu bệnh suyễn được kích hoạt hoặc trở nên tồi tệ do dị ứng, có thể hưởng lợi từ điều trị dị ứng. Dị ứng điều trị bao gồm:
Omalizumab (Xolair). Thuốc này đặc biệt cho những người có bệnh dị ứng và hen suyễn. Nó làm giảm phản ứng của hệ miễn dịch gây dị ứng, chẳng hạn như phấn hoa, mạt bụi hoặc lông vật nuôi. Xolair được phân phối bằng cách tiêm mỗi 2 – 4 tuần.
Thuốc dị ứng. Chúng bao gồm thuốc kháng histamin đường uống và xịt mũi và thuốc thông mũi cũng như cromolyn, corticosteroid và thuốc xịt mũi ipratropium.
Miễn dịch liệu pháp. Miễn dịch liệu pháp thường được tiêm cho một tuần một lần cho một vài tháng, sau đó mỗi tháng một lần trong thời gian 3 – 5 năm. Theo thời gian, dần dần giảm hệ thống miễn dịch phản ứng với dị nguyên cụ thể.
Không chỉ dựa vào thuốc giảm nhanh
Nếu đã được quy định thuốc kiểm soát hen suyễn lâu dài – như corticosteroid dạng hít, không nên cần phải sử dụng nhanh cứu trợ hít thường xuyên hơn bác sĩ đề nghị. Ghi lại bao nhiêu nhát sử dụng mỗi tuần. Nếu thường xuyên cần phải sử dụng nhanh cứu trợ hít, gặp bác sĩ. Có lẽ cần phải điều chỉnh thuốc kiểm soát dài hạn.
Phòng chống
Không có cách nào để tránh tập thể dục gây ra hen suyễn. Nhưng có thể thực hiện các bước để giữ cho các triệu chứng:
Làm ấm lên 15 phút trước khi tập luyện vất vả.
Làm tốt nhất để tránh cảm lạnh và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Không làm bài tập vất vả khi có lạnh.
Chọn một môi trường ẩm ướt cho tập luyện, chẳng hạn như một đường mòn bên cạnh hồ nước hay phòng tập thể dục với một hồ bơi trong nhà.
Tránh các chất gây dị ứng khi tập thể dục nếu nó làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Ví dụ như ô nhiễm không khí, phấn hoa hoặc lông vật nuôi.
Hãy học cách hít thở bằng mũi để sưởi ấm không khí trước khi nó đi vào phổi.
Giữ cho miệng và mũi phủ trong khi tập luyện trong thời tiết lạnh.
Không nên tránh tập thể dục bởi vì có bệnh suyễn. Ở trong tình trạng tốt có thể giảm triệu chứng hen suyễn trong thời gian dài.
Theo Dieutri.vn