Lần đầu tái tạo gương mặt bỏng bằng da tự thân

Một thiếu niên 16 tuổi bị biến dạng toàn bộ gương mặt do bỏng hóa chất từ đã được các bác sĩ Viện Bỏng quốc gia lấy da vùng lưng ghép thành công. Đây là bệnh nhân đầu tiên ở Việt Nam được tái tạo mặt từ vạt da tự thân.

Hai năm trước, khi thực hành môn hóa tại trường, cháu Châu A Dũng (xã Sa Pả, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai) bất ngờ bị bỏng hóa chất, khiến toàn bộ vùng mặt, cổ, ngực của em đều bị tổn thương nặng nề. Sau hơn một tháng nằm viện, tính mạng của Dũng được cứu, nhưng những vết sẹo bỏng bị co kéo, xù xì khiến khuôn mặt em dị dạng, miệng co nhỏ làm em khó ăn, nói ngọng. Dũng đã phải bỏ học và chỉ dám loanh quanh trong gian nhà nhỏ trên vùng cao vì sức khỏe yếu và nỗi mặc cảm đè nặng.

Giữa tháng 11 vừa qua, Dũng trở lại Viện bỏng quốc gia và được phẫu thuật tái tạo lại khuôn mặt từ vạt da ở lưng em.

Theo tiến sĩ Vũ Quang Vinh – Phó chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật tạo hình (Viện Bỏng Quốc gia), ông và các đồng nghiệp đã cho lấy vạt da ở lưng, sau đó làm mỏng hơn để phù hợp với da mặt và tiến hành ghép lên toàn bộ khuôn mặt bị sẹo. Dưới kính hiển vi phẫu thuật, bác sĩ đã nối những mạch máu có đường kính chỉ 1,5mm và 0,8mm lại với nhau để mang lại sự sống cho vạt da. Nối thần kinh để phục hồi cảm giác cho người bệnh.

Hiện tại, vùng da ghép đã đạt hơn 80% so với trước khi bỏng, cả về thẩm mỹ và chức năng. Phần da này đã hòa nhập cơ thể, tương thích về cả màu sắc, độ mềm mại. Cháu Dũng cũng đã có thể mở rộng miệng, nói gần như bình thường.

Hiện nay trên thế giới có hai hướng phẫu thuật tái tạo cho khuôn mặt biến dạng. Một là sử dụng chất liệu da tự thân, hai là ghép mặt đồng loại lấy từ người hiến tạng. Cách thứ hai đã được một số nước như Pháp, Mỹ, Trung Quốc… thực hiện nhưng cũng đối mặt với nhiều khó khăn như: phụ thuộc vào nguồn tạng hiến, có thể phản ứng thải loại và người bệnh phải cả đời phải sử dụng thuốc ức chế miễn dịch khiến tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm khuẩn…

Trước đây, nhiều nhà khoa học đã khẳng định trên người không có chất liệu nào đủ diện tích để tái tạo toàn bộ mặt, hoặc nếu có thì không đủ mạch máu nên việc dùng vạt da tự thân ghép cho mặt hầu như là không thể. Tuy nhiên, qua nghiên cứu, tìm kiếm, các bác sĩ Viện Bỏng quốc gia đã tìm được một nguồn mạch vùng lưng, có thể đáp ứng các yêu cầu ghép da cho toàn bộ khuôn mặt.

“Sự thành công của kỹ thuật này mở ra hướng đi khả quan cho bệnh nhân bị biến dạng toàn bộ gương mặt, đem lại cho họ một dáng vẻ khác để có thể tự tin hòa nhập cộng đồng”, bác sĩ Vinh nói.

Vương Linh