Triệu chứng lâm sàng của viêm phổi mắc phải ở cộng đồng
Nếu bạn hoặc người thân của bạn, đang sống trong môi trường ở nhà, nay xuất hiện các triệu chứng như được mô tả dưới đây, bạn cần nghĩ đến khả năng mắc viêm phổi mắc phải ở cộng đồng và nên đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời. Các triệu chứng của viêm phổi mắc phải ở cộng đồng bao gồm:
1. Triệu chứng cơ năng và toàn thân: bệnh khởi phát đột ngột hoặc từ từ
– Ho: là triệu chứng xuất hiện sớm, ho thành cơn, hoặc ho thúng thắng, thường là ho có đờm, một số trường hợp ho khan. trường hợp điển hình đờm có màu rỉ sắt, các trường hợp khác đờm có màu vàng hoặc màu xanh, đôi khi khạc đờm như mủ. đờm có thể có mùi hôi, thối.
– Đau ngực: đau ngực vùng tổn thương, đau ít hoặc nhiều, có trường hợp đau rất dữ dội.
– Khó thở: viêm phổi nhẹ không có khó thở, những trường hợp nặng bệnh nhân thở nhanh nông, có thể có co kéo cơ hô hấp.
– Sốt: sốt thành cơn hay sốt liên tục cả ngày, kèm theo rét run hoặc không. nhiệt độ có thể lên tới 40-410c, có những trường hợp chỉ sốt nhẹ 38-38,50c, những trường hợp này thường xảy ra ở những bệnh nhân có sức đề kháng giảm nhiều như: suy giảm miễn dịch, người già, trẻ nhỏ, có các bệnh mạn tính kèm theo.
– Da nóng, đỏ thường thấy ở những bệnh nhân sốt cao; khi xuất hiện dấu hiệu tím môi, đầu chi, chứng tỏ đã có suy hô hấp.
– Môi khô, một số trường hợp có hecpet hoặc ban xuất huyết trên da; lưỡi bẩn, hơi thở hôi. bệnh nhân thường mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn; có thể có đau đầu, đau mỏi người ở những trường hợp viêm phổi do vi rút, M. pneumoniae…
– Trường hợp nặng hoặc những trường hợp viêm phổi ở trẻ em có thể có thể có rối loạn ý thức.
2. Khám bệnh nhân có thể thấy
– Khám phổi: tần số thở tăng, có co kéo cơ hô hấp hoặc không; khám phổi có hội chứng đông đặc (rung thanh tăng, rì rào phế nang giảm, gõ đục), ran ẩm, ran nổ vùng tổn thương
– Khám các bộ phận khác: mạch nhanh, huyết áp bình thường; trường hợp nặng có sốc, huyết áp thấp, mạch nhỏ, nhanh.
Trong những trường hợp như vậy, khi đi khám bệnh, các xét nghiệm thông thường được các bác sỹ yêu cầu thực hiện với những bệnh nhân bao gồm
3. Chụp xquang phổi: trên phim chụp phổi thấy xuất hiện:
Hình trắng mờ một vùng của phổi, hình mờ này trong những trường hợp điển hình có hình tam giác mà đỉnh tam giác quay về phía rốn phổi. Tuy nhiên trong hầu hết các trường hợp, trên phim chụp phổi chỉ thấy hình đám mờ trắng hoặc hình những nốt mờ tập trung ở một vùng của phổi. Một số ít trường hợp thấy hình ảnh góc tạo bởi khung xương sườn và cơ hoành tù (những trường hợp này thường có tràn dịch màng phổi kèm theo).
4. Công thức máu: thấy hình ảnh bạch cầu trong máu tăng cao > 10giga/lít. Một số ít trường hợp có thể thấy bạch cầu giảm < 4giga/lít.
5. Cấy đờm, cấy máu để tìm căn nguyên vi sinh gây viêm phổi.
Ngoài ra còn một số các xét nghiệm khác được chỉ định làm trong những trường hợp bệnh cụ thể.
Ths. Nguyễn Thanh Hồi – Khoa Hô Hấp BV. Bạch Mai